«Φιλέρημος σε πόλη δάφνες δεν παίρνει».

Για τον αββά Μάρκελο το Σκητιώτη.

Επισκεφτήκαμε στη λαύρα των Μονιδίων τον αββά Μάρκελο το Σκητιώτη· κι ο γέροντας, θέλοντας να μας ωφελήσει, μας διηγήθηκε τα εξής: «Όταν ήμουν στη χώρα μου (ήταν από την Απάμεια) είχε έναν ηνίοχο ο εκεί ιππόδρομος στο όνομα Φιλέρημο. Μια μέρα λοιπόν που ηττήθηκε το άρμα του, σηκώθηκαν οι της φατρίας του και του φώναζαν: «Φιλέρημος σε πόλη δάφνες δεν παίρνει». Αφού λοιπόν ήρθα στη Σκήτη, αν ποτέ με πολεμούσε ο λογισμός να πάω σε πόλη ή χωριό, αμέσως έλεγα μέσα μου: «Μάρκελε, φιλέρημος σε πόλη δάφνες δεν παίρνει». Και με τη χάρη του Χριστού αυτός ο λογισμός με έκανε να μη βγω από τη Σκήτη για τριανταπέντε χρόνια μέχρι που ήρθαν οι βάρβαροι και με πούλησαν στην Πεντάπολη κι ερήμωσαν τη Σκήτη».

Ο ίδιος αββάς Μάρκελος μας διηγήθηκε δήθεν για άλλο γέροντα που ησύχαζε στη Σκήτη (ήταν όμως ο ίδιος) ότι κάποτε σηκώθηκε νύχτα με σκοπό να κάνει τον κανόνα. Και μόλις αρχίζει τον κανόνα, ακούει ήχο βούκινου σαν σε πόλεμο. Και επειδή ταράχτηκε ο γέροντας απ’ αυτό, διαλογιζόταν μέσα του:

«Από πού ο ήχος εδώ; Δεν υπάρχουν στρατιώτες εδώ ούτε γίνεται πόλεμος». Και καθώς διαλογιζόταν αυτά, να που ήρθε κοντά του ένας δαίμονας και του λέει: «Ναι, πόλεμος είναι. Αν λοιπόν δεν θέλεις να πολεμήσεις και να αντιπολεμηθείς, πήγαινε, κοιμήσου και μην πολεμάς».

Είπε πάλι ο γέροντας: «Σας βεβαιώνω, παιδιά μου, τίποτε δεν ταράζει τόσο και διεγείρει και παροξύνει και τραυματίζει και καταστρέφει και στενοχωρεί και φέρνει εναντίον μας τους δαίμονες και τον ίδιο τον αρχέκακο Σατανά, όσο η παντοτινή μελέτη των Ψαλμών. Γιατί όλη μεν η αγία Γραφή είναι ωφέλιμη και λυπεί όχι λίγο τούς δαίμονες.   Αλλά τίποτε δεν λυπεί τόσο αυτούς, όσο το Ψαλτήρι.  Επειδή, όπως ακριβώς με τις φατρίες του ιπποδρόμου, αν το ένα μέρος εγκωμιάζει τον βασιλιά, το άλλο μέρος δεν λυπάται ούτε κινείται εναντίον τους· όταν όμως αρχίσουν τις βρισιές, τότε εξεγείρονται εναντίον τους, έτσι κι οι δαίμονες, δεν λυπούνται τόσο ούτε ταράζονται με την υπόλοιπη Γραφή, όσο με τους Ψαλμούς. Επειδή μελετώντας τους Ψαλμούς μ’ άλλα μεν λόγια προσευχόμαστε για μας, μ’ άλλα δε τους δαίμονες καταριόμαστε. Όπως, όταν λέμε:

«Ελέησόν με ο Θεός κατά το μέγα έλεός σου και κατά το πλήθος των οικτιρμών σου εξάλειψαν το ανόμημά μου». Και πάλι: «Μη απόρριψης με εις καιρόν γήρως, εν τω εκλείπειν την ισχύν μου μη εγκαταλίπης με». Με άλλα δε καταριόμαστε τους δαίμονες, όπως όταν άλλοτε λέμε: «Αναστήτω ο Θεός και διασκυρπισθήτωσαν οι εχθροί αυτού και φυγέτωααν από προσώπου αυτού οι μισούντες αυτόν». Κι άλλου: «Διασκόρπισον έθνη τα τους πολέμους θέλοντα». Κι αλλού: «Είδον τον ασεβή υπερυψούμενον και επαιρόμενον ως τας κέδρους του Λιβάνου, και παρήλθον, και ιδού ουκ ην, και εζήτησα αυτόν, και ουχ ευρέθη ο τόπος αυτού»^,:. Και το: «Η ρομφαία αυτών εισέλθοι εις καρδίαν αυτών». Και: «Λάκκον ώρυξεν και α­νέσκαψεν αυτόν και εμπεσείται εις βόθρον ον ειργάσατο· επιστρέψει ο πόνος αυτού εις κεφαλήν αυτού και εις κορυφήν αυτού η αδικία αυτοϋ καταβήσεται».

 Είπε πάλι ο γέροντας: «Πιστέψτε με, παιδιά μου, όταν λέω ότι όσο μεγάλος έπαινος και μεγάλη δόξα πρέπει σ’ αυτόν που και βασιλεία αφήνει και γίνεται μοναχός, επειδή πολυτιμότερα είναι τα νοητά από τα αισθητά, τόσο μεγάλη ντροπή και ατιμία αρμόζει στο μοναχό ο οποίος αφήνει το μοναχικό σχήμα και γίνεται βασιλιάς».

Είπε πάλι; «Ο άνθρωπος ομοίωμα Θεού ήταν στην αρχή· έγινε όμως ομοίωμα θηρίων ξεπέφτοντας μακριά από το Θεό».

Είπε πάλι: «Και η φύση ξεσηκώνει τις επιθυμίες, αδελφοί, όπως η επίταση της ασκήσεως τις σβήνει».

Είπε πάλι ο γέροντας: «Γνώρισε εκ πείρας τον αγαθό βίο και μην τον φοβηθείς σαν δήθεν αδύνατο».

Είπε πάλι: «Μην απορήσεις, επειδή, όντας άνθρωπος, μπορείς να γίνεις άγγελος. Γιατί είναι μπροστά μας η ισάγγελη δόξα την οποία υπόσχεται ο αγωνοθέτης στους αγωνιζόμενους».

Είπε πάλι ο γέροντας: «Τίποτε δεν προσεγγίζει τόσο το Θεό στους μοναχούς, όσο η καλή και σεμνή και φιλόθεη αγνότητα, που παρέχει την ευπρέπεια και προσκόλληση στον Κύριο χωρίς περισπασμούς, όπως έδωσε μαρτυρία γι’ αυτήν το πανάγιο Πνεύμα μέσω του θείου Παύλου».

       Είπε πάλι: «Παιδιά μου, ας αφήσουμε τους γάμους και τις τεκνογονίες σ’ αυτούς που βλέπουν στη γη και ποθούν τα παρόντα και δεν μελετούν τα μέλλοντα μήτε ασχολούνται με την απόκτηση των αιώνιων αγαθών μήτε μπορούν να απαλλαγούν από τα πρόσκαιρα».

Είπε πάλι ο γέροντας: «Ας σπεύσουμε να φύγουμε από τη σαρκική ζωή, όπως ο Ισραήλ από την αιγυπτιακή δουλεία».

Είπε πάλι: «Λαμπρές και γλυκές έχουμε μπροστά μας τις δωρεές του Θεού, αδελφοί, σε αντίθεση με την πικρή ηδονή του κόσμου».

Είπε πάλι ο γέροντας: «Ας αποφύγουμε τη μητέρα όλων των κακών, τη φιλαργυρία».

(Ιωαν, Μόσχου «Λειμωνάριον», εκδ. Ι.Μ. Σταυρονικήτα, Αγ. Όρος)