Ένας φτωχός αλλά σπουδαίος ανθρώπος!

Ο Dobre κατάγεται από τη Βουλγαρία και είναι 99 ετών. Όλη του τη ζωή την πέρασε δύσκολα, πολλές φορές σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας. Ζούσε σε τρώγλες και τρεφόταν με ό,τι έβρισκε στα σκουπίδια ή του έδιναν οι «καλοί άνθρωποι» στο δρόμο όπως λέει ο ίδιος. Ζει σε μια μικρή πόλη της χώρας, το Bajlo, και κάνει καθημερινά πάνω από 30 χιλιόμετρα για να φτάσει στη Σόφια. Εκεί στέκεται για πολλές ώρες στο προαύλιο μιας ορθόδοξης εκκλησίας και ζητιανεύει. Όχι για τον εαυτό του, αλλά για τους άλλους. Ό,τι χρήματα συγκεντρώσει τα δωρίζει στην εκκλησία, σε γηροκομεία, ορφανοτροφεία αλλά και σε φτωχές οικογένειες «που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη από εμένα», όπως επισημαίνει.

Πρόκειται για τον ιδιώτη που κάνει αυτή τη στιγμή τις μεγαλύτερες δωρεές στην εκκλησία, ενώ μέχρι τώρα έχει δωρίσει πάνω από 30.000 ευρώ, χωρίς να κρατήσει τίποτα για τον εαυτό του. Ο ίδιος είναι αυτάρκης, ζει με μια πενιχρή σύνταξη των 80 ευρώ που παίρνει και δείχνει να μην ενοχλείται καθόλου από τις δυσκολίες. Στην πόλη όλοι τον γνωρίζουν με το προσωνύμιο ο «δίκαιος από το Bajlo», αφού και ο ίδιος είναι υπέρμαχος της δικαιοσύνης και της αγάπης. Γιατί ο άνθρωπος αυτός ικετεύει τον συνάνθρωπο όχι για τον εαυτό του αλλά για τους αναξιοπαθούντες. Και συνεχίζει… «Για όσο ζω», λέει ο ίδιος!

Στον τόπο τούτο κάθε βήμα έχει και τον άγιό του († Γέροντας Άνθιμος Αγιαννανίτης)

Η Σκήτη της Αγίας Άννης είναι αγιοτρόφος. Έχει πιανθεί με τους οχετούς των δακρύων και των ιδρώτων πλήθους ασκητών που ανά τους αιώνες επιποθούν την «εν Χριστώ» τελείωση και θέωση. Κάθε γωνιά είναι αγιασμένη από παλαιούς και σύγχρονους αγίους.

Αξίζει να μνημονεύσουμε μερικούς για παραδειγματισμό και μίμηση της ακραιφνούς πολιτείας τους.

Ο μακαρίτης ο Ιωακείμ, δεν έκανε θαύματα μετά θάνατον, αλλά έκαμε «εν ζωή». Αυτός ήταν λήσταρχος από την Κρήτη, ληστής κατά των Τούρκων, όχι κατά των Χριστιανών. Αυτός φόνευσε ένα Τούρκο διοικητή και τον κρέμασε σ’ ενα δένδρο και τον έφαγαν τα όρνεα. Οι Τούρκοι το έφεραν βαρέως κι έκαμαν τα αδύνατα δυνατά, για να τον συλλάβουν. Το όνομα του ήταν Ιωάννης.

Τότε τον πήραν καλοί Χριστιανοί και τον έβγαλαν στη Μακεδονία, όπου έμενε στα χωράφια ενός Τούρκου. Εκεί υπήρχε ενα εκκλησάκι, όπου πήγαινε και προσευχόταν. Κάποτε ο αφέντης του τον είδε προσευχόμενο να συμψάλλει με ουράνιες δυνάμεις και αποφάσισε και τον έφερε εδώ στην Σκήτη. Πιο πέρα είναι το σπήλαιό του, όπου ασκήτευε. Διακρινόμενος διά την απλότητα του ήθελε να τον ονομάσουν Άννα. Οι πατέρες, όμως, του εξήγησαν κι έλαβε το όνομα του συζύγου της Ιωακείμ.

Στο σπήλαιο έμεινε επί πολλά ετη. Εκοιμήθη περί το 1902. Προ του τέλους του, ως υπέργηρος, μετεφέρθη εις τον τόπον του νέου οστεοφυλακίου, όπου και ανεπαύθη. Είχε βία μεγάλη στη ζωή του. Σε Ρώσους προσκυνητές, κατόπιν προσευχής, είχε δώσει ξερά δαμάσκηνα. Ένας πατέρας τα έλαβε και τα έδωσε στο εκ γενετής βουβό παιδί του, να φάει, κι όταν τα έβαλε στο στόμα του, μίλησε. Σε άλλον είχε δώσει σύκα ξερά και πήγε και τα έθεσε στα μάτια του τυφλού τέκνου του κι έβλεψε. Η Ρωσική Εκκλησία έχει τυπώσει εικόνες του, όπου εικονίζεται στην σπηλιά του ασκούμενος..,

Στον τόπο τούτο κάθε βήμα είναι κι ένας άγιος, ένας ασκητής που έφθασε μέχρι την απάθεια και την θέωση… Υπήρχαν πραγματικοί εργάτες της μυστικής θεολογίας, της αενάου προσευχής, ως ο Δαμασκηνός από το Αϊβαλί της Μικράς Ασίας, όπου ησύχαζε εδώ, άκρως ησυχαστής, ο οποίος με το σπίτι μας είχε μεγάλες σχέσεις. Ο μακάριος Δαμασκηνός έπαιρνε μόνο 30 οκάδες σιτάρι τον χρόνο, όταν άλλοι ήθελαν 100 και 130 οκάδες. Αυτός γκρέμιζε κάποτε ένα πεζούλι για να το διορθώσει και σκάβοντας βρήκε ενα σώμα ακέραιο, λείψανο κεκοιμημένου αγίου πατρός. Ήταν νύκτα και το άφησε για το πρωί, να πάει κάτω στο Κυριακό να ειδοποιήσει, να πάνε οι ιερείς με λαμπαδοφορία να το πάρουν, ως πρέπει στους αγίους. Τότε του παρουσιάζεται ο κοιμηθείς άγιος και του λέγει:

-Να με σκεπάσεις εκεί που είμαι. Εμείς δεν θέλουμε την δόξα ούτε τώρα. Αν δεν με σκεπάσεις αμέσως, και τώρα θα σε τιμωρήσω και στην κρίση.

Και τον εσκέπασε εκεί που ήταν και μένει άγνωστος. Πολλά τα φαινόμενα εδώ. Πολλής αρετής και ο Δαμασκηνός. Αυτά που έχει γράψει ενας Κύριλλος, «ο Αγιορειτικός ησυχαστικός μοναχισμός», του Δαμασκηνού είναι. Ο Δαμασκηνός εκοιμήθη κατά το 1915. Αυτά μου τα έχουν πει οι Γέροντες, καθότι εγώ ήλθα το 1929…

Ήσαν ολόκληρη χορεία τέτοιοι αυστηροί ησυχαστές, με μόνο προσευχή, εργασία και αυστηρότητα, μεμονωμένοι, ησυχάζοντες… Ο Δαμασκηνός ήταν ολο αγρυπνία, ως λέγει ο Μέγας Αρσένιος, μια ώρα ύπνος το εικοσιτετράωρο. Μεγάλος ήσυχαστής ο γερο-Δαμασκηνός… Διάφοροι βλέπουν μυστικές φωταψίες σε διάφορα μέρη. Από το 600 που έχουμε εδώ μοναχούς, κάθε σπήλαιο θα έχει κι ενα ησυχαστή. Πάντως, αν δεν έφθασε τελείως στην θέωση, θα έφθασε στην απάθεια, που είναι κατώτερος βαθμός, στην προόραση, καθώς το ορίζει ο μέγας άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος. Όλοι αυτοί είναι άγιοι άνδρες. Εδώ στην Καλύβη μας, πριν την πάρει ο Γέρων Θεόφιλος, ο οποίος έζησε 120 ετών, εκοιμήθη το 1918 και ήλθε το 1828, ήταν βιαστής και επί εικοσαετία ο ύπνος του ήταν μόνο δύο ώρες την ημέρα, έμενε ενας ενάρετος Γέρων Δοσίθεος, ο οποίος αξιώθηκε να δει Αγγέλους…

Τέτοιοι άνδρες υπήρχαν, ως ο ιερός Δοσίθεος εδώ… Ο άγιος Σάββας της Καλύμνου είναι μαθητής της Καλύβης μας. Εγώ δεν τον γνώρισα, ο Θεόφιλος τον γνώρισε. Γι’ αυτό όταν μάθαμε περί αυτού, πήγαμε το 1960 στο μοναστήρι του στην Κάλυμνο. Εκάρη μοναχός από τον Γέροντά του Ιάκωβο κι εδώ υπήρξε μαθητής της ζωγραφικής. Μετά τον θάνατό του, όπου έμεινε διάδοχος ο Γερο-Ιωάννης, ο άγιος Σάββας πήγε στην Ιερουσαλήμ. Ήλθε πάλι εδώ ως ιερεύς. Κατόπιν πήγε πάλι στην Ιερουσαλήμ, όπου έμεινε στον ναό της Αναστάσεως, αλλά περισσότερο ασκήτευσε στη μονή του Χοζεβά, ως αναφέρεται στη βιογραφία του. Ήταν ασκητικός άνδρας πολύ… Κατόπιν πήγε στην Αίγινα με τον άγιο Νεκτάριο, άπ’ όπου ερχόταν τακτικά εδώ. Τελευταία φορά επισκέφθηκε στον τόπο το 1927, όπου κεράστηκε εδώ στο αρχονταρίκι.

Στην Καλύβη του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου εκάρη μοναχός ο άγιος οσιομάρτυς Νεκτάριος ο εκ Βρυούλων της Μικράς Ασίας. Η βιογραφία του είναι σαφής. Ομοίως η Αγία Τριάδα, που είναι κάτω από το κοιμητήρι, είναι αρχαία Εκκλησία κι εκεί ευρίσκεται το σπήλαιο του αγίου Γερασίμου του εν Κεφαλληνία. Ο εξάδελφος του αγίου, ο Γερμανός, φαίνεται στον κώδικα της Σκήτης, όπου έκτισε το πρώτο Κυριακό της Αγίας Άννης, κατά κόσμον Γεώργιος, ήταν μεγαλύτερος του Αγίου. Ο Άγιος έφευγε από την Καλύβη τους, του Ευαγγελισμού, και πήγαινε στο σπήλαιο για περισσότερους αγώνες. Και ο Γερμανός ήταν ενάρετος. Κατά την συνήθεια, ανά πενταετία, πήγαιναν οι πατέρες στα Ιεροσόλυμα. Πήγαν μαζί και οι δύο εξάδελφοι και τον άγιο Γεράσιμο ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων τον κράτησε εκεί.

Από τον 16ον αιώνα κτίζονται τα εκκλησάκια των Καλυβών. Ο Γέρο-Χρύσανθος από την Αγία Τριάδα που εκοιμήθη πρόσφατα είχε παπούδες ενα Ονούφριο νηπτικό, ενα Μηνά Μαυροβούνιο πνευματικό κι ενα Βικέντιο. Ο Γέρο-Ονούφριος ήλθε με τα πόδια στο Άγιον Όρος από τη Μικρά Ασία. Εκοιμήθη περί το 1918. Πήγε και στον ηγεμόνα του Μαυροβουνίου και πήρε βοήθεια κι ήλθε κι ανακαίνισε την αρχαία Καλύβη της Μεταμορφώσεως.

Τον Αβιμέλεχ τον γνώρισα πολλά χρόνια. Ήταν ήσυχος, φρόνιμος, καλογερικός κι έγραψε για τον άγιο Νεκτάριο… Ο παπα-Σάββας ήταν θρυλικός πνευματικός, άκρας αρετής… Τους αληθινούς εργάτες του Κυρίου θα τους δούμε στην Δευτέρα Παρουσία του Θεού, τους ύπ’ Αυτού δοξασθέντας, ως λέγει ο άγιος Αθανάσιος, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, όταν του ζητούσαν μοναχοί ν’ ανακηρύξει ως άγιο ένα κτίτορα και τους λέγει, πως δεν έχουμε σημεία μετά την κοίμησή του, όπως έχουμε σε άλλους αγίους κτίτορας…

Τον Ιωακείμ τον μακρυγένη τον γνώρισα. Ήλθε μετά από εμένα. Ήταν υψηλού αναστήματος και την γενειάδα του, που έφθανε στη γή, την έθετε μέσα στο ζωστικό του. Ο Ιωακείμ εκοιμήθη νέος, έπασχε από φυματίωση. Καλός αδελφός, λίαν ευλαβής, αλλά όχι με υψηλές πνευματικές καταστάσεις, ελλείψει εμπείρου πνευματικού Γέροντος, ο οποίος είναι απαραίτητος για την καλλιέργεια της ψυχής, όπου με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος ο αγωνιζόμενος ανεβαίνει υψηλά…

Η ιστορία της Καλύβης μας είναι 150 ετών. Η ιστορία της Σκήτης μας είναι 1500 ετών. Πολλοί άγιοι διήλθαν…

Ωφέλιμα ρητά του Γέροντα Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

• Ὅταν ἡ ψυχὴ εἶναι ταραγμένη, θολώνει τὸ λογικὸ καὶ δὲ βλέπει καθαρά. Μόνο, ὅταν ἡ ψυχὴ εἶναι ἤρεμη, φωτίζει τὸ λογικό, γιὰ νὰ βλέπει καθαρὰ τὴν αἰτία κάθε πράγματος.

• Ἡ ψυχὴ εἶναι πολὺ βαθιὰ καὶ μόνο ὁ Θεὸς τὴ γνωρίζει.

• Γιατί νὰ κυνηγᾶμε τὰ σκοτάδια; Νά, θὰ ἀνάψουμε τὸ φῶς καὶ τὰ σκοτάδια θὰ φύγουν μόνα τους. Θὰ ἀφήσουμε νὰ κατοικήσει σ᾿ ὅλη τὴν ψυχή μας ὁ Χριστὸς καὶ τὰ δαιμόνια θὰ φύγουν μόνα τους.

• Ὅταν ἔρθει μέσα μας ὁ Χριστός, τότε ζοῦμε μόνο τὸ καλό, τὴν ἀγάπη γιὰ ὅλο τὸν κόσμο. Τὸ κακό, ἡ ἁμαρτία, τὸ μίσος ἐξαφανίζονται μόνα τους, δὲν μποροῦν, δὲν ἔχουν θέση, νὰ μείνουν.

• Νὰ μὴν ἐνδιαφέρεσαι ἂν σὲ ἀγαποῦν, ἀλλὰ ἂν ἐσὺ ἀγαπᾶς τὸ Χριστὸ καὶ τοὺς ἀνθρώπους. Μόνο ἔτσι γεμίζει ἡ ψυχή.

• Στὴν ψυχή, ποὺ ὅλος ὁ χῶρος της εἶναι κατειλημμένος ἀπὸ τὸ Χριστό, δὲν μπορεῖ νὰ μπεῖ καὶ νὰ κατοικήσει ὁ διάβολος, ὅσο κι ἂν προσπαθήσει, διότι δὲν χωράει, δὲν ὑπάρχει κενὴ θέση γι᾿ αὐτόν.

• Ὁ σκοπός μας δὲν εἶναι νὰ καταδικάζουμε τὸ κακό, ἀλλὰ νὰ τὸ διορθώνουμε. Μὲ τὴν καταδίκη ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νὰ χαθεῖ, μὲ τὴν κατανόηση καὶ βοήθεια θὰ σωθεῖ.

• Τὸ κακὸ ἀρχίζει ἀπὸ τὶς κακὲς σκέψεις. Ὅταν πικραίνεσαι καὶ ἀγανακτεῖς, ἔστω μόνο μὲ τὴ σκέψη, χαλᾶς τὴν πνευματικὴ ἀτμόσφαιρα. Ἐμποδίζεις τὸ Ἅγιο Πνεῦμα νὰ ἐνεργήσει καὶ ἐπιτρέπεις στὸ διάβολο νὰ μεγαλώσει τὸ κακό. Ἐσὺ πάντοτε νὰ προσεύχεσαι, νὰ ἀγαπᾶς καὶ νὰ συγχωρεῖς, διώχνοντας ἀπὸ μέσα σου κάθε κακὸ λογισμό.

• Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Χριστοῦ πρέπει ν᾿ ἀγαπήσει τὸ Χριστό, κι ὅταν ἀγαπήσει τὸ Χριστό, ἀπαλλάσσεται ἀπ᾿ τὸ διάβολο, ἀπὸ τὴν κόλαση καὶ ἀπὸ τὸ θάνατο.

• Νὰ προσεύχεσαι χωρὶς ἀγωνία, ἤρεμα, μὲ ἐμπιστοσύνη στὴν ἀγάπη καὶ τὴν πρόνοια τοῦ Θεοῦ.

• Δὲν πρέπει νὰ πολεμᾶτε τὰ παιδιά σας, ἀλλὰ τὸν σατανᾶ ποὺ πολεμᾶ τὰ παιδιά σας. Νὰ τοὺς λέτε λίγα λόγια καὶ νὰ κάνετε πολλὴ προσευχή.

• Ἡ προσευχὴ κάνει θαύματα. Δὲν πρέπει ἡ μητέρα νὰ ἀρκεῖται στὸ αἰσθητὸ χάδι στὸ παιδί της, ἀλλὰ νὰ ἀσκεῖται στὸ πνευματικὸ χάδι τῆς προσευχῆς.

• Ἡ σωτηρία τοῦ παιδιοῦ σας περνάει μέσα ἀπὸ τὸν ἐξαγιασμὸ τὸ δικό σας.

• Ὁ ἁγιασμὸς δὲν εἶναι ἀκατόρθωτο πράγμα, εἶναι μάλιστα εὔκολος, φθάνει ἐσεῖς νὰ ἀποκτήσετε ταπείνωση καὶ ἀγάπη.

• Ἂν θέλεις μπορεῖς νὰ ἁγιάσεις καὶ μέσα στὴν Ομόνοια.

• Νὰ παρακαλᾶς τὸ Θεὸ νὰ συγχωρήσει τίς ἁμαρτίες σου. Κι ὁ Θεός, ἐπειδὴ θὰ τὸν παρακαλᾶς πονεμένος καὶ ταπεινωμένος, θὰ σοῦ συγχωρήσει τὶς ἁμαρτίες σου καὶ θὰ σὲ κάνει καλὰ καὶ στὸ σῶμα.

• Ὅταν προσεύχεσαι, νὰ ξεχνᾶς τὴν σωματική σου ἀῤῥώστια, νὰ τὴν ἀποδέχεσαι σὰν κανόνα, σὰν ἐπιτίμιο, γιὰ τὴν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν σου. Γιὰ τὰ παραπέρα μὴν ἀνησυχεῖς, ἄφησέ τα στὸ Θεὸ κι ὁ Θεὸς ξέρει τὴ δουλειά Του.

• Οἱ ἀσθένειες μᾶς βγάζουν σὲ καλό, ὅταν τὶς ὑπομένουμε ἀγόγγυστα, παρακαλώντας τὸ Θεὸ νὰ μᾶς συγχωρήσει τὶς ἁμαρτίες καὶ δοξάζοντας τὸ ὄνομά Του.

• Η μεγάλη λύπη καὶ ἡ στενοχώρια δὲν εἶναι ἀπὸ τὸ Θεό, εἶναι παγίδα τοῦ διαβόλου.

• Νὰ γεμίσεις τὴν ψυχή σου μὲ Χριστό, μὲ θεῖο ἔρωτα, μὲ χαρά. Ἡ χαρὰ τοῦ Χριστοῦ θὰ σὲ γιατρέψει.

• Ὁ Θεὸς φροντίζει ἀκόμη καὶ γιὰ τὶς πιὸ μικρὲς λεπτομέρειες τῆς ζωῆς μας. Δὲν ἀδιαφορεῖ γιὰ μᾶς, δὲν εἴμαστε μόνοι στὸν κόσμο.

• Ὁ Θεὸς μᾶς ἀγαπάει πολύ, μᾶς ἔχει στὸ νοῦ Του κάθε στιγμὴ καὶ μᾶς προστατεύει. Πρέπει νὰ τὸ καταλάβουμε αὐτὸ καὶ νὰ μὴ φοβούμαστε τίποτε.

• Μόνο ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ, μόνο ἡ ἀληθινὴ ἀγάπη μας, ποὺ θυσιάζεται μυστικὰ γιὰ τοὺς ἄλλους, μπορεῖ νὰ σώσει καὶ τοὺς ἄλλους καὶ μᾶς.

• Ἡ ἀγάπη χρειάζεται θυσίες. Νὰ θυσιάζουμε ταπεινὰ κάτι δικὸ μας, ποὺ στὴν πραγματικότητα εἶναι τοῦ Θεοῦ.

• Εὐτυχία μέσα στὸ γάμο ὑπάρχει, ἀλλὰ ἀπαιτεῖ μία προϋπόθεση: νὰ ἔχουν ἀποκτήσει οἱ σύζυγοι πνευματικὴ περιουσία, ἀγαπώντας τὸ Χριστὸ καὶ τηρώντας τὶς ἐντολές Του. Ἔτσι θὰ φτάσουν νὰ ἀγαπιοῦνται ἀληθινὰ μεταξύ τους καὶ νὰ εἶναι εὐτυχισμένοι.

• Εἶναι προτιμότερο νὰ ἀποτύχεις σὰν λαϊκός, παρὰ σὰν μοναχός.

• Ὁ ὀρθόδοξος ἀσκητισμὸς δὲν εἶναι μόνο γιὰ τὰ μοναστήρια, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὸν κόσμο.

• Πολλοὶ λένε ὅτι ἡ χριστιανικὴ ζωὴ εἶναι δυσάρεστη καὶ δύσκολη, ἐγὼ λέω ὅτι εἶναι εὐχάριστη καὶ εὔκολη, ἀλλὰ ἀπαιτεῖ δυὸ προϋποθέσεις: ταπείνωση καὶ ἀγάπη.

• Ἂν ἔρθει ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ, ὅλοι καὶ ὅλα ἀλλάζουν, ἔλα ὅμως ποὺ γιὰ νὰ ἔρθει, χρειάζεται πρῶτα νὰ ταπεινωθοῦμε!

• Μπορεῖ κάποιος νὰ μιλάει γιὰ τὶς ἁμαρτίες του καὶ νὰ εἶναι ὑπερήφανος κι ἄλλος νὰ μιλάει γιὰ τὶς ἀρετές του καὶ νὰ εἶναι ταπεινός.

• Νὰ εἴμαστε ταπεινοί, ἀλλὰ νὰ μὴν ταπεινολογοῦμε. Ἡ ταπεινολογία εἶναι παγίδα τοῦ διαβόλου, ποὺ φέρνει τὴν ἀπελπισία καὶ τὴν ἀδράνεια, ἐνῶ ἡ ἀληθινὴ ταπείνωση φέρνει τὴν ἐλπίδα καὶ τὴν ἐργασία τῶν ἐντολῶν τοῦ Χριστοῦ.

• Δὲ γίνεται κανεὶς χριστιανὸς μὲ τὴν τεμπελιά, χρειάζεται δουλειά, πολλὴ δουλειά.

• Τὸ πᾶν εἶναι νὰ ἀγαπήσει ὁ ἄνθρωπος τὸ Χριστὸ καὶ ὅλα τὰ προβλήματα τακτοποιοῦνται.

• Καὶ τώρα τὸ Ἅγιο Πνεῦμα θέλει νὰ μπεῖ στίς ψυχὲς μας, ὅπως καὶ τότε, ἀλλά σέβεται τὴν ἐλευθερία μας, δὲ θέλει νὰ τὴν παραβιάσει. Περιμένει νὰ τοῦ ἀνοίξουμε μόνοι μας τὴν πόρτα καὶ τότε θὰ μπεῖ στὴν ψυχή μας καὶ θὰ τὴν μεταμορφώσει. Ὅταν ἔρθει καὶ κατοικήσει σ᾿ ὅλο τὸ χῶρο τῆς ψυχῆς μας ὁ Χριστός, τότε φεύγουν ὅλα τὰ προβλήματα, ὅλες οἱ πλάνες, ὅλες οἱ στενοχώριες. Τότε φεύγει καὶ ἡ ἀμαρτία.

ΥΜΝΟΙ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ ΨΑΛΛΟΥΝ ΟΙ ΜΟΝΑΧΕΣ ΤΗΣ ΟΡΜΥΛΙΑΣ

Mount Athos, Monks' Republic (Trailer)

Τα Μνημόσυνα και η ωφέλειά τους

.......Μία αρχαία και σταθερή παράδοσις της Εκκλησίας μας είναι η δέησης για τους νεκρούς. Η διήγησης τού Ιερού Ευαγγελίου για την Θεία και φρικτή Μεταμόρφωση του Κυρίου παρουσιάζοντας μας τον Μωυσή και τον Ηλία, καθώς και η παραβολή του Λαζάρου και του πλουσίου, μας δείχνουν καθαρά ότι οι νεκροί διαθέτουν τέλεια συνείδηση. .......Η ζωή περνώντας από τον θάνατο συνεχίζεται. Αυτοί πού φεύγουν διατηρούν την πνευματική τους επικοινωνία με τα μέλη της Εκκλησίας πού βρίσκονται στη διά μέσου της κοινής αγάπης στο Χριστό. Αυτή η αγάπη συνδέει σε ένα σύνολο τούς πιστούς. Τούς συνδέει διότι η Εκκλησία είναι μία και έχει κεφαλή της το Χριστό. Σώμα της Εκκλησίας είμαστε εμείς πού πιστεύουμε και ξεχωριστά κάθε ένα μέλος του σώματος αυτού. .......Ο Θάνατος μόνον αισθητά αλλάζει τις σχέσεις μεταξύ εκείνων πού πέθαναν και ζουν. «Είτε ζούμε, είτε πεθαίνουμε, ανήκουμε στον Κύριο». Η Εκκλησία διαιρείται σε Θριαμβεύουσα και Στρατευομένη (Ρωμ. 14,7-8) .......Στην Θριαμβεύουσα ανήκουν εκείνοι που τελείωσαν νικηφόρα τον αγώνα τους στην επίγεια ζωή και αναμένουν τον στέφανο της δικαιοσύνης «εν εκείνη τη ημέρα».   .......Στην Στρατευομένη ανήκουν εκείνοι που ακόμη αγωνίζονται εναντίον της αμαρτίας για να φθάσουν στην τελείωση. Τα μέλη της Θριαμβεύουσας και της Στρατευομένης Εκκλησίας έχουν μία άρρηκτη σχέση μεταξύ τους. .......Όσοι βρίσκονται στον ουρανό δεν αδιαφορούν για εκείνους που βρίσκονται ακόμη στην παρούσα ζωή. «Ο επίγειος Θάνατος, ο χωρισμός της ψυχής από το σώμα, δεν καταστρέφει την σχέση του πιστού με την Εκκλησία. Δεν τον ξεχωρίζει από τα άλλα εν Χριστώ. συμμέλη του». .......Άλλωστε η αγάπη είναι αιωνία όπως και οι ψυχές. Από τις πολλές μαρτυρίες πού υπάρχουν στην Αγία Γραφή, αλλά και προ πάντως στην Εκκλησιαστική μας Ιστορία και Παράδοση, πληροφορούμαστε ότι υπάρχει αμοιβαία πνευματική επικοινωνία και συμπαράστασης με την αγάπη και την προσευχή υπέρ αλλήλων μεταξύ των μελών της ουράνιας και επίγειας Εκκλησίας, διότι όλοι μαζί αποτελούμε «μία κοινωνία αγίων». Όσοι εξέδυσαν και όσοι ζούμε στον Κόσμο αυτό βρισκόμαστε σε μυστική και υπερφυσική κοινωνία ζωής, προσευχής και αδελφικής αγάπης μεταξύ μας. Με τον δεσμό αυτό οι μεν βοηθούν τούς δε. Έτσι όρισε ή αγάπη τού Θεού, θέλοντας ο ένας να σωθεί με την βοήθεια τού άλλου.
 .......Πάνω στη σχέση αυτή βασίζονται τα μνημόσυνα της Εκκλησιάς μας, η οποία ανέκαθεν τα επιτελούσε και προσευχόταν για τους κεκοιμημένους. Αν δεν ωφελούσαν, δεν θα τα επιτελούσε και δεν θα εδέετο για τούς κεκοιμημένους.
.......Μαρτυρίες περί των ιερών Μνημοσύνων: .......Από την Αγία Γραφή  .......1. Από την Παλαιά Διαθήκη  .......Την πρώτη αναφορά την έχουμε στο βιβλίο τού Νεεμία, όπου οι Ισραηλίτες παρακάλεσαν τον Θεό να συγχώρεση τις αμαρτίες των προκεκοιμημένων Πατέρων τους. «Την εικοστή τέταρτη μέρα τού ιδίου μήνα, άρχισαν οι Ισραηλίτες νηστεία. Φορούσαν πένθιμα ρούχα και έριχναν χώμα στο κεφάλι Τους. Αυτοί είχαν χωρισθεί από όλους τούς μη Ιουδαίους πού υπήρχαν στην περιοχή τους και είχαν συγκεντρωθεί γιά νά εξομολογηθούν τις αμαρτίες τις δικές τους και των προγόνων τους. Επί τρεις ωρες στέκονταν όρθιοι και ακούγαν την ανάγνωση από το βιβλίο τού νόμου τού Κυρίου τού Θεού τους για να τού ζητήσουν συγχώρεση» (Νεεμίας 9,1-5) .......Στο βιβλίο Β' Μακκαβαίων 12,36-45 αναφέρεται το εξής περιστατικό: Σε μια μάχη του Ιούδα με το Γοργία φάνηκε νικητής ο Ιούδας, πλην όμως είχε και νεκρούς. Μετά την μάχη «την επόμενη μέρα ήρθαν επειγόντως οι άνδρες του Ιούδα να μεταφέρουν τα πτώματα των σκοτωμένων και να τα θάψουν μαζί μέ τούς συγγενεις τους στους ταφους των προγονών τους. Κάτω όμως από τα ρούχα τού κάθε νεκρού βρέθηκαν μικρά ειδώλια των Θεών τής Ίάμνειας, πράγμα που απαγορεύεται αυστηρά από τον Ιουδαϊκό νόμο. Έτσι έγινε σε όλους φανερό ότι αυτοί σκοτώθηκαν εξ αιτίας αυτών των αντικειμένων... Ο γενναίος Ιούδας κάλεσε τον λαό να μην αμαρτήσουν πλέον... κατόπιν συγκέντρωσε συνεισφορές από κάθε άνδρα και έστειλε στα Ιεροσόλυμα δύο χιλιάδες δραχμές ασήμι, για να χρηματοδοτήσει μία θυσία για την εξιλέωση τής αμαρτίας αυτής. Αυτή τη θεάρεστη πράξη την έκανε επειδή πίστευε ότι υπάρχει ανάστασης νεκρών. Διότι αν δέν πίστευε ότι πρόκειται να αναστηθούν και αυτοί, θα ήταν περιττό και ανόητο να προσεύχεται γι' αυτούς. Έτσι έκαναν την θυσία για την εξιλέωση των νεκρών, ώστε οι τελευταίοι να απαλλαγούν από την αμαρτία που είχαν διαπράξει».    .......2. Από την Καινή Διαθήκη  .......Στην Καινή Διαθήκη αναφέρει ο Απόστολος Παύλος για τον Ονήσιμο πού είναι ήδη νεκρός, στην Β' προς Τιμόθεον επιστολή: «Είθε ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός να δώση να βρή έλεος από τον Κύριο και Πατέρα την ημέρα εκείνη τις Δευτέρας Παρουσίας» (Β' Τιμ. 1,18). .......Υπάρχουν λοιπόν σαφή χωρία τής Αγίας Γραφής που αναφέρονται στην προσευχή υπέρ των κεκοιμημένων. .......Γι' αυτό και τα μνημόσυνα συναντώνται από τούς πρώτους αιώνες στη ζωή τής Εκκλησίας μας. Και τούτο, διότι, όπως γράφει ο Απόστολος Παύλος, ζωντανοί και νεκροί είμαστε «σώμα Χριστού και μέλη εκ μέρους» (Α' Κορ. 12,27). Αυτά από το χώρο της αγ. Γραφής.
.......Μαρτυρίες από την Ιερά Παράδοση   .......Ι. Ο Πατέρες της Εκκλησίας  .......Πλούσιες όμως είναι οι πληροφορίες πού έχουμε από την Ιερά Παράδοση της Εκκλησίας μας. .......1. 0ι Αποστολικές Διαταγές, ένα από τα αρχαιότερα βιβλία τής Εκκλησίας μας, διδάσκουν ότι πρέπει να τελούνται για τούς νεκρούς τρίτα, ένατα, τεσσαρακοστά και ενιαύσια μνημόσυνα. .......2. Ο Τερτυλλιανός, το 200 μ.Χ., ένας από τούς αρχαιότερους εκκλησιαστικούς συγγραφείς, μνημονεύει συνέχεια των Λειτουργιών πού εγένοντο υπέρ των κεκοιμημένων και ιδιαιτέρως στο βιβλίο του "Περί στεφάνου". .......3. Ο ιερομάρτυς Κυπριανός, το 250 μ.Χ., σε μία του επιστολή μας πληροφορεί ότι οι χριστιανοί θεωρούσαν βασικό τους καθήκον να προσφέρουν για τους κεκοιμημένους θυσίες και προσευχές. .......4. Ο Ιστορικός Ευσέβιος περιγράφοντας την μεγαλοπρεπή κηδεία τού Μ. Κωνσταντίνου στο ναό των αγ. Αποστόλων, αναφέρει ότι το σκήνος τής μακαρίας ψυχής ήτο «συναγελαζόμενον τω τού Θεού λαώ, θεσμών τε θείων και μυστικής λειτουργίας αξιούμενον». .......5. Ο αγ. Αμβρόσιος, επίσκοπος Μεδιολάνων (330-337), τελούσε καθημερινά Θεία Λειτουργία για τον Ουλεντιανό, τον Θεοδόσιο και τον Σατύρο. .......6. Ο Ιερός Αυγουστίνος (354-430) αφού εκθέτει την κηδεία τής μητέρας του, αναφέρει ότι ενώ το σώμα της ευρίσκετο ακόμη στον τάφο προσφερόταν «κατά το ειωθός ή θυσία τής ημετέρας απολυτρώσεως». Διότι, καθώς σημειώνει ο ίδιος παρακάτω, η ίδια η μητέρα του δεν θεωρούσε τίποτε άλλο τόσο σπουδαίο πράγμα, όσο το να αναφέρεται το όνομα της την ώρα τής Θείας Λειτουργίας. Επίσης έγραψε ολόκληρο βιβλίο υπέρ των κεκοιμημένων με τον τίτλο «De curra pro mortuis». .......7. Ο αγ. Κύριλλος Ιεροσολύμων στις Κατηχήσεις του αναφέρει ότι μετά τον Καθαγιασμό των Τιμίων Δώρων «μνημονεύομεν και των κεκοιμημένων, πρώτον Πατριαρχών, Αποστόλων, Προφητών, Μαρτύρων, όπως ο Θεός ευχαίς αυτών και πρεσβείαις προσδέξηται ημών την δέησιν». .......8. Ο άγ. Ιωάννης ο Δαμασκηνός έχει κάνει ολόκληρη πραγματεία με τίτλο « Υπέρ των εν πιστει κεκοιμημένων». .......9. Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος αναφέρει σχετικά: «Δεν νομοθετηθήκαν αυτά τυχαία από τούς θείους Αποστόλους, το να θυμούμαστε δηλαδή αυτούς πού έφυγαν από τη ζωή αυτή κατά την διάρκεια των φρικτών μυστηρίων, γνωρίζουν ότι από αυτό προκύπτει πολύ κέρδος, μεγάλη ωφέλεια» (ΕΠΕ 21,440). .......10. Ο άγιος Νεομάρτυς Ιάκωβος, το 1520, όταν τον οδηγούσαν στο μαρτύριο, παρήγγειλε στους μαθητές του, να τού κάνουν τα μνημόσυνα κατά την τάξη της Εκκλησίας. .......11. Και για να αναφερθούμε στον άγιο του αιώνα μας, τον Άγιο Νεκτάριο, έχει γράψει ολόκληρη πραγματεία με θέμα: «Περί αθανασίας τής ψυχής και περί Ιερών μνημοσύνων», όπου με πλήθος πατερικών χωρίων και περιστατικών από τούς βίους των αγίων τής Εκκλησίας μας, αποδεικνύει την ωφέλεια πού προέρχεται από τα μνημόσυνα.    
.......2. Μαρτυρίες από τις Θείες Λειτουργίες  .......Σε όλες τις θείες Λειτουργίες αναφέρονται ευχές για τους κεκοιμημενους. .......Στην αγία Λειτουργία τού Αποστόλου Μάρκου αναφέρεται για τούς κεκοιμημένους η εξής ευχή: «Και τούτων (για τούς όποιους πρόσφερε ό ιερεύς την Θεία Λειτουργία κι προσευχήθηκε) και πάντων τας ψυχάς ανάπαυσον, Δέσποτα Κύριε ο Θεός ημών, εν ταις των αγίων σου σκηναίς... Αυτάς μεν ουν τας ψυχάς ανάπαυσον, Κύριε, και βασιλείας ουρανών αξίωσον».  .......Στην Θεία Λειτουργία τού αγίου Ιακώβου τού Άδελφοθέου μετά την ανάμνηση των Αποστολών, Προφητών, κ.λ.π. αναφέρονται τα εξής: «Μνήσθητι Κύριε, ο Θεός τών πνευμάτων και πάσης σαρκός, ων εμνήσθημεν και ων ουκ εμνήσθημεν ορθοδόξων, εκεί αυτούς ανάπαυσον... Δος γενέσθαι την προσφοράν ημων ευπρόσδεκτον, ηγιασμένην έν Πνεύματι άγίω, εις έξιλασμόν των ημετέρων πλημμελημάτων και' των του λαού άγνοημάτων και εις ανάπαυσιν των προκεκοιμημένων ψυχών». .......Στην Θεία Λειτουργία τού αγίου Κλήμεντος, μαθητού του αποστόλου Πέτρου αναφέρεται: «Ετι δεόμεθά σου Κύριε, και υπέρ της αγίας σου Εκκλησίας της από περάτων έως Περάτων... και πάντων, Ων αυτός επίστασαι τα ονόματα» (ο Διάκονος προτρέπει τον λαό να δεηθή μαζί με τους ιερείς «υπέρ των εν πίστει αναπαυσαμένων»).  .......Επίσης στις Θείες Λειτουργίες τού άγ. Βασιλείου και τού αγίου Ιωάννου τού Χρυσοστόμου γίνεται λόγος για τούς κεκοιμημένους: «... μνήσθητι πάντων των κεκοιμημένων έπ' έλπίδι αναστάσεως ζωής αιωνίου, και άνάπαυσον αυτούς όπου επισκοπεί το φως τού προσώπου Σου».
.......3. Τα Δίπτυχα τις Εκκλησίας  .......Οι προσευχές για τούς κεκοιμημένους είναι Αποστολική Παράδοσις και φαίνεται από τα Δίπτυχα της Εκκλησίας. .......Τι είναι τα Δίπτυχα;  .......Είναι δύο σανίδια ενωμένα μεταξύ τους, όπως οι πλάκες πού είχε ο Μωυσής στις οποίες ήταν γραμμένος ο Δεκάλογος. Στα Δίπτυχα ήταν γραμμένα τα ονόματα των Ορθοδόξων. Σύμφωνα με την απόφαση τής Ε' Οικουμενικής Συνόδου μετά τον καθαγιασμό των Τιμίων Δώρων και δη μετά το «Άξιων έστιν», ή το «Επί σοί χαίρει Κεχαριτωμένη...» ο Διάκονος μνημόνευε τα ονόματα τα οποία ήταν γραμμένα στα Δίπτυχα. Αυτή η τάξις και σήμερα τηρείται στο Άγιο Όρος. .......Τα Δίπτυχα ήσαν τριών ειδών: Δίπτυχα αγίων, Δίπτυχα των ζώντων και Δίπτυχα των κεκοιμημένων. .......Τα δίπτυχα των αγίων υπάρχουν από την εποχή του Αγ. Διονυσίου του Αρεοπαγίτου. .......Τα Δίπτυχα των κεκοιμημένων είναι και αυτά αρχαιότατα και αναφέρονται στην Θ. Λειτουργία τού ευαγγελιστού Μάρκου. .......Στα Δίπτυχα των ζώντων ήσαν γραμμένοι οι Αρχιερείς και οι αυτοκράτορες και όσοι ήταν στα αξιώματα και στις εξουσίες, και προ πάντων όσοι βοήθησαν στην Εκκλησία εκείνη, και γενικά όλος ο λαός. Αυτά τα δίπτυχα έφυλάσσοντο με μεγάλη ακρίβεια στο Ιερό από τούς ιερουργούντες. Ή ακρίβεια αυτή τής διαφυλάξεως των Διπτύχων οφείλετο στο ότι από εδώ φαίνεται ότι έπρεπε οι Άγιοι τής Εκκλησίας να δοξάζονται ως Άγιοι, να μακαρίζονται οι Ορθόδοξοι ως Ορθόδοξοι, να καταδικάζονται οι αιρετικοί ως αποστάται, και να μνημονεύωνται «οι έν πίστει τελειωθέντες, ών ο Κύριος γινώσκει τά ονόματα». .......Τις ευχές υπέρ των κεκοιμημένων και τις δεήσεις και συνεπώς τα μνημόσυνα, τα υποστηρίζει ή αδιαφιλονίκητη Αποστολική παράδοσις, από την οποία παραλάβαμε να ευχόμαστε στην Προσκομιδή των Τιμίων Δώρων υπέρ των κεκοιμημενων και να τοποθετούμε τις μερίδες τους ενώπιον τού Αγίου Άρτου, κοντά στις μερίδες των ζώντων και κατόπιν μερίδες ζώντων και κεκοιμημένων να τοποθετούνται στο Άγιο Ποτήριο, όπου το Πανάγιο Σώμα και Αίμα τού Κυρίου μας Ιησού Χριστού θα επισπάση τον αγιασμό και την απολύτρωση, ενώ ό ιερεύς λέγει «Απόπλυνον Κύριε τα αμαρτήματα των ενθάδε μνημονευθέντων δούλων σου τω Αιματι σου τω αγίω• πρεσβείαις της Θεοτόκου και πάντων σου των αγίων. Αμήν».

.......4. Ο Ομολογίες τις Εκκλησίας 
.......Ομολογία Μητροφάνους Κριτοπούλου
.......Στην Ομολογία Μητροφάνους Κριτοπούλου Πατριάρχου Αλεξανδρείας αναφέρονται τα εξής πού αφορούν κυρίως το θέμα μας: 

.......«Επενόησε η Εκκλησία τού Χριστού να προσφέρει ευχές και ικεσίες για τους κεκοιμημενους, ώστε με τις προσευχές αυτές πού αναπέμπει στον Θεό ή να απαλλάξουν τελείως από τα δεινά που τους κατέχουν, η να βρουν κάποια άνεση και παρηγοριά στην φυλακή πού βρίσκονται οι ψυχές τους. «Εύχόμεθα, λέγει, ονομαστικά για εκείνους πού έκοιμήθησαν, την πρώτη ημέρα, την τρίτη, την ενάτη, την εικοστή, την τεσσαρακοστή, κατόπιν μετά τρεις μήνες, μετά έξι μήνες, και τέλος μετά να χρόνο• και όσες φορές θέλουν να το κάνουν αυτό οι συγγενείς κείνου που έφυγε, δεν εμποδίζονται. Κάθε Σάββατο όμως όλου τού χρόνου αναφέρονται προσευχές από την Εκκλησία για όλους τούς νεκρούς πού κοιμήθηκαν με ευσέβεια. Και αυτό γίνεται σε όλους τούς ναούς. Και κάθε φορά πού προσφέρεται η θεία Λειτουργία, πάντοτε μνημονεύονται και αυτοί».
.......Ομολογία Πέτρου Μογίλα .......Αναφέρονται τα εξής στην Ομολογία αυτή: «Μεταμελείας και ευεργεσίας καιρός ουκ εστί μετά την ενθένδε αποβιώσαν• από τα οποία λόγια γίνεται φανερών, πώς υστέρα από τον θάνατον •ή ψυχή δεν μπορεί να ελευθερωθεί ή να μετανοήσει και να κάμει τίποτες έργων οπού να λυτρωθεί από των δεσμών τού Άδου• μόνον αι Θείε Λειτουγίαι, αι προσευχαί και έλεημοσύναι όπου γίνονται δι' αυτήν από τούς ζώντας, εκείνα την ώφελούσι πολλότατα και από τα δεσμά τού Άδου την ελευθερούσιν».  .......Ερμηνεύοντας το χωρίο Λουκά. 12,5• «Φοβήθητε τόν έξουσίαν έχοντα βαλείν εις την γεννάν» γράφει• «Ούκ είπε τον μετά το αποκτείναι βάλλοντα εις την γεενναν, αλλά εξουσιαν έχοντα βαλείν (δηλαδή, δεν είπε μετά τον θάνατο να την βάλη στη γέεννα, αλλά ότι μπορεί να την βάλη)• διότι δεν βιάζονται στη γέεννα οπωσδήποτε οι αμαρτωλοί πού πεθαίνουν, αλλά αυτό βρίσκεται στην εξουσία του Θεού• ώστε και ή συγχώρεσης βρίσκεται και αυτή στην εξουσία τού Θεού. Και αυτό το λέω για τις προσφορές και τις ελεημοσύνες πού γίνονται για τους κεκοιμημενους, οι οποίες ωφελούν πολύ και αυτούς ακόμη πού πέθαναν μέσα σε βαρεία αμαρτήματα. Διότι μετά τον Θάνατο δεν τις βάζει στην γέεννα τις ψυχές, αλλά έχει την εξουσία να τις βάλλει στη γέεννα. Ας μη σταματήσουμε λοιπόν εμείς να παρακαλούμε αυτόν που έχει την εξουσία να βάλη τις ψυχές στη γέεννα, αλλά δε χρησιμοποιεί αυτή την εξουσία, αλλά και μπορεί να συγχωρήσει». .......Ομολογία Δοσθέον Πατριάρχου Iεροσολύμων .......Το έτος 1672 έγινε στα Ιεροσόλυμα Τοπική Σύνοδος όπου συζητήθηκε και το Θέμα των μνημοσυνών. ‘Από εδώ μπορούμε να αντιληφθούμε και το μέγεθος τού ζητήματος, ότι δηλαδή δεν είναι μία απλή παρένθεσης μέσα στα Θέματα τής πίστεως, όταν μία Τοπική Σύνοδος αναγκάζεται να λαβή θέση έπ' αυτού. Στην Ομολογία λοιπόν του Δοσιθέου, πατριάρχου Ιεροσολύμων, στο 18ο όρο αναφέρονται τα εξής: «Πιστεύουμε ότι οι ψυχές των κεκοιμημένων ευρίσκονται ή σε άνεση ή σε οδύνη, ανάλογα με τα έργα τα οποία ‘έκανε καθένας....» ... « Ελευθερούσθαι δε δια της ακρας αγαθότατος διά τής δεήσεως των Ιερέων, αϊ ευποιών, α των απηχουμένων ένεκα οι έκαστου συγγενείς επιτελούσι, μεγάλα μάλιστα δυναμένης της αναίμακτου Θυσίας, ιδίως υπέρ των κεκοιμημένων συγγενών έκαστος και κοινώς υπέρ πάντων ‘ή Καθολική και Αποστολική οσημέραι ποιεί Εκκλησία». Εννοείται βεβαία ότι δεν γνωρίζουμε τον χρόνο τής απαλλαγής. Και συμπληρώνει: «‘Ότι γάρ γίνεται ελευθερία των τούτων από των δεινών και προ τής κοινής αναστάσεώς τε και κρίσεως έδαμεν και πιστεύομεν, πότε δε αγνοούμεν». Με απλά λόγια• «Το ότι αυτοί - ελευθερώνονται από τα δεσμά τους και πριν από την κοινή ανάσταση και κρίσι, το γνωρίζουμε και το Πιστεύουμε, πότε όμως το αγνοούμε.   .......5. Οι βίοι των αγίων  .......Από τούς βίους των αγίων πληροφορούμαστε την ωφελεία πού προκύπτει από τα μνημόσυνα. .......Στον βίο τού άγ. Μακαρίου τού Αιγυπτίου αναφέρεται το εξής περιστατικό: Περπατώντας κάποια μέρα στην έρημο συνάντησε να κρανίο. Το σκούντησε με το ραβδί του και ρώτησε. Ποιος είσαι εσύ; Και απάντησε το κρανίο λέγοντας ότι εγώ ήμουν αρχιερέας των ειδώλων και των ειδωλολατρών πού έμεναν στον τόπο αυτό. Εσύ είσαι ο Μακάριος ο πνευματικός; Να γνωρίζεις ότι την ώρα πού θα σπλαχνισθείς αυτούς πού βρίσκονται στην κόλαση και προσευχηθείς γι' αυτούς, ελευθερώνονται λίγο και βρίσκουν κάποια ανακούφιση.  .......Αναφέρεται και στον βίο τής αγίας Θέκλας το εξής: Όταν την συνέλαβε ο ηγεμόνας Αλέξανδρος για να μαρτυρήσει, πριν από το μαρτύριο την παρέδωσε στην πλούσια και ευμενέστατη Τρύφαινα για να την φυλάει μέχρις ότου έλθη ή ώρα τής θηριομαχίας. Ή θυγατέρα της Τρύφαινας είχε αποθανει πριν από λίγες μέρες. .......Παρουσιάσθηκε στην μητέρα της και τής είπε: «Μήτερ μου, αγάπα αυτήν την ξένην Θέκλαν, και έχε την άντ' έμού θυγατέρα σου, διότι είναι δούλη τού Θεού, και δύναται να κάνη δέησιν και να με βάλη ο Κύριος στον τόπο των Δικαίων». Μόλις ξύπνησε η Τρύφαινα, είπε στην αγία: «Τέκνον μου, δεύτερον σε παρακαλώ, κάμε μου την καλωσύνην αυτήν, και δεήσου τού Χριστού σου, να αναπαύση την θυγατέρα μου εις ζωήν την αιώνιων, ότι μού εζήτησε δι' οράματος».  .......Τότε ή Αγία αφού σήκωσε τα χέρια της στον ουρανό και προσευχήθηκε είπε: «Κύριέ μου, Ιησού Χριστέ, Υιέ τού αληθούς και ζώντος Θεού, επάκουσόν μου, τής δούλης σου, και ανάπαυσον την Φαλκονίλλαν εις ζωήν τήν αιώνιον, κατά το θέλημά Σου το αγιον» (βλ. Συναξ. 24ης Σεπτεμβρίου). .......Αναφέρεται για τον άγιο Γρηγόριο τον Διάλογο ότι με την προσευχή του έσωσε τον αυτοκράτορα Τραϊανό, πλην όμως άκουσε φωνή από τον Θεό πού έλεγε: «Τής ευχής σου ήκουσα και συγγνώμην Τραϊανώ δίδωμι». Εσύ όμως στο εξής να μην προσεύχεσαι για τους ασεβείς.  .......Η βασίλισσα Θεοδώρα πάλι με τις ευχές των Ιερέων ελευθέρωσε τον σύζυγό της αυτοκράτορα Θεόφιλο από τα δεσμά τής κολάσεως. .......Πολλά παρόμοια περιστατικά αναφέρονται στους βίους των οσίων και θεοφόρων Πατέρων πού με τις προσευχές και τις δεήσεις βοήθησαν πολλούς. Και ακόμη περισσότερα μπορούν να λεχθούν και να γραφούν από τους σημερινούς λειτουργούς τού Υψίστου, πού με τις Λειτουργίες μπορούν και βοηθούν ψυχές κεκοιμημένων χριστιανών. 
.......Χρόνος τελέσεως των μνημοσύνων  .......Πότε όμως πρέπει να τελούνται;

Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης: Πνευματικές δοκιμασίες - Θεοεγκατάλειψη!

Η οδός του χριστιανού σε γενικές γραμμές είναι τέτοιας λογής.

Στην αρχή ο άνθρωπος προσελκύεται από το Θεό με τη δωρεά της χάρης, κι όταν έχει πια προσελκυσθεί, τότε αρχίζει μακρά περίοδος δοκιμασίας. Δοκιμάζεται η ελευθερία του ανθρώπου και η εμπιστοσύνη του στο Θεό, και δοκιμάζεται «σκληρά».

Στην αρχή οι αιτήσεις προς το Θεό, μικρές και μεγάλες, ακόμη και οι παρακλήσεις πού μόλις εκφράζονται, εκπληρώνονται συνήθως με γρήγορο και θαυμαστό τρόπο από το Θεό.

Όταν όμως έλθει η περίοδος της δοκιμασίας, τότε όλα αλλάζουν και σαν να κλείνεται ο ουρανός και να γίνεται κουφός σ' όλες τις δεήσεις.

Για το θερμό χριστιανό όλα στη ζωή του γίνονται δύσκολα. Η συμπεριφορά των ανθρώπων απέναντι του χειροτερεύει, παύουν να τον εκτιμούν αυτό πού ανέχονται σ' άλλους, σ' αυτόν δεν το συγχωρούν, η εργασία του πληρώνεται, σχεδόν πάντοτε, κάτω από το νόμιμο, το σώμα του εύκολα προσβάλλεται από ασθένειες. Η φύση, οι άνθρωποι, όλα στρέφονται εναντίον του.

Παρότι τα φυσικά του χαρίσματα δεν είναι κατώτερα από τα χαρίσματα των άλλων, δεν βρίσκει ευνοϊκές συνθήκες να τα χρησιμοποίηση. Επί πλέον υπομένει πολλές επιθέσεις από τις δαιμονικές δυνάμεις και το αποκορύφωμα είναι η ανυπόφορη θλίψη από τη θεία εγκατάλειψη.

Τότε κορυφώνεται το πάθος του, γιατί πλήττεται ο όλος άνθρωπος σ' όλα τα επίπεδα της υπάρξεως του.

Ο Θεός εγκαταλείπει τον άνθρωπο;... Είναι δυνατό αυτό;...

Κι εν τούτοις στη θέση του βιώματος της εγγύτητας του Θεού έρχεται στην ψυχή το αίσθημα πώς Εκείνος είναι απείρως, απροσίτως μακριά, πέρα από τους αστρικούς κόσμους κι όλες οι επικλήσεις προς Αυτόν χάνονται αβοήθητες στο αχανές του κοσμικού διαστήματος. H ψυχή εντείνει εσωτερικά την κραυγή της προς Αυτόν, αλλά δεν βλέπει ακόμα ούτε βοήθεια ΟΥΤΕ προσοχή. Όλα τότε γίνονται φορτικά.

Όλα κατορθώνονται με δυσανάλογα μεγάλο κόπο. H ζωή γεμίζει από μόχθους κι αναδεύει μέσα στον άνθρωπο το αίσθημα πώς βαραίνει πάνω του η κατάρα και η οργή του Θεού.

Όταν όμως περάσουν αυτές οι δοκιμασίες, τότε θα δει πώς η θαυμαστή πρόνοια του Θεού τον φύλαγε προσεκτικά σ' όλες τις πτυχές της ζωής του.

Χιλιόχρονη πείρα, πού παραδίνεται από γενιά σε γενιά, λέει πώς, όταν ο Θεός δει την πίστη της ψυχής του αγωνιστή γι' Αυτόν, όπως είδε την πίστη του Ιώβ, τότε τον οδηγεί σε αβύσσους και ύψη πού είναι απρόσιτα σ' άλλους.

Όσο πληρέστερη και ισχυρότερη είναι η πίστη και η εμπιστοσύνη του ανθρώπου στο Θεό, τόσο μεγαλύτερο θα είναι και το μέτρο της δοκιμασίας και η πληρότητα της πείρας, πού μπορεί να φτάσει σε μεγάλο βαθμό.

Τότε γίνεται ολοφάνερο πώς έφτασε στα όρια, πού δεν μπορεί να ξεπεράσει ο άνθρωπος.