Η δύναμη της πίστης και η αδυναμία της απιστίας -....Φώτης Κόντογλου

 

Οι άνθρωποι έχουν στην καρδιά τους μεγάλο φόβο μήπως απομείνουν απροστάτευτοι και φτωχοί στη ζωή τους, και για τούτο, ο νούς και ο λογισμός τους είναι στο να μαζέψουν χρήματα ή να αποκτήσουν κτήματα κι΄ άλλα πλούτη, για να τα έχουνε στην ανάγκη τους.

Και καλά για εκείνους που δεν πιστεύουν στον Θεό, και κρεμούνε την ελπίδα τους στα χρήματα και στα άλλα πλούτη. Αλλά τί να πεί κανένας για εκείνους που λέγονται χριστιανοί, που πάνε στην εκκλησία και παρακαλούνε τον Θεό να τους βοηθήσει στη ζωή και που λένε πως έχουνε την ελπίδα τους στον Χριστό, στην Παναγία και στους Αγίους, κι απο την άλλη μεριά είναι φιλάργυροι, δεν δίνουνε τίποτα στα αδέρφια τους, τους φτωχούς, κι ολοένα μαζεύουνε χρήματα και πλούτη?

Στη ζωή μου είδα πως οι τέτοιοι λεγόμενοι χριστιανοί είναι οι περισσότεροι, κι απορεί κανένας πώς μπορούνε να συμβιβάσουν μια ζωή συμφεροντολογική, με τα λόγια του Χριστού, που λέει και ξαναλέει : '' Μή φροντίζετε για το τί θα φάτε και για το τί θα πιείτε και για το τί θα ντυθείτε. Κοιτάξετε τα πουλιά, μήτε κοπιάζουν, μήτε μαζεύουν, κι΄ όμως ο Πατέρας τους ο ουράνιος τα θρέφει. Κοιτάξετε με πόση μεγαλοπρέπεια είναι ντυμένα τα αγριολούλουδα, που κι ο ίδιος ο Σολομώντας δεν στολίστηκε σαν αυτά τα τιποτένια λουλούδια. Λοιπόν, αν για το χορτάρι του χωραφιού, που σήμερα λουλουδίζει κι αύριο το καίνε στο φούρνο, φροντίζει ο Πατέρας σας που είναι στον ουρανό, πόσο περισσότερο θα φροντίσει για εσάς ολιγόπιστοι?

Αυτά είναι λόγια καθαρά, απλά, σίγουρα, και δείχνουν πώς πρέπει να είναι η βάση και το θεμέλιο της διδασκαλίας του Χριστού. Γιατι πως μπορεί να έχει πίστη στον Χριστό ένας άνθρωπος, και μαζί να είναι κολλημένος στα χρήματα και στο συμφέρον, πολλές φορές μάλιστα περισσότερο κι απο τους άθεους? Θα πεί πως νομίζει πως θα ξεγελάσει τον Θεό. Αλλά ''Θεός ού μυκτηρίζεται'', δηλαδή ο Θεός δεν περιπαίζεται.

Κι όμως η πονηρή γνώμη του ανθρώπου όλα μπορεί να τα συμβιβάσει: Να είναι καλά γαντζωμένος στο χρήμα, δηλαδή στο διάβολο, που τον λέγει ο Χριστός Μαμωνά, θεό της φιλαργυρίας, και τον ίδιο καιρό να παρουσιάζεται για χριστιανός, να πηγαίνει στην εκκλησία, να κάνει σταυρούς και μετάνοιες, να κλαίει πολλές φορές απο την αγάπη του για τον Χριστό, αλλά να μην μπορεί να ξεγαντζωθεί απο τα λεφτά κι απο την μανία του παρά. Λογική δεν χωρά καθόλου σ΄αυτούς. Είναι ολότελα πονηροί κι ότι κάνουν το κάνουν για να το έχουν δίπορτο, κι ό,τι κερδίσουν. " Βάστα γερά ", σου λέει , τα λεφτά , που είναι χειροπιαστά, άναβε και κανένα κερί, κάνε και καμιά μετάνοια, για να έχεις το μέσο και με τον Χριστό. "Αν βγούνε αληθινά τα λόγια του για παράδεισο και για κόλαση, έχουμε κι απο εκει την σιγουριά. Ό,τι και να γίνει , είναι κανένας κερδισμένος"

Ο Απόστολος Παύλος λέει: " Αν πιστεύουμε στον Χριστό μοναχά για τούτη την ζωή, είμαστε οι πιο ελεεινοί άνθρωποι".  Γιατί οι ψευτοχριστιανοί παρακαλούνε τον  Χριστό προπάντων για τις υποθέσεις τούτου του κόσμου, για τις δουλειές τους, για τη σωματική υγεία τους, για τα παιδιά τους, και μόλις σκοτεινιάσει η κατάσταση, αρχίζουν τα παράπονα γιατί ο Χριστός και η Παναγία δεν τρέξανε να τους βοηθήσουν στις δουλειές τους, πολλές φορές σε τέτοιες δουλειές που είναι απάνθρωπες και που τους κάνουν να κακουργούν  καταπάνω στα αδέρφια τους.

Ο Απόστολος Παύλος λέει πάλι αλλού: " Είναι καλό να στερεώνετε την καρδιά σας με την ελπίδα στη χάρη του Θεού, κι όχι με φαγητά ( δηλαδή με σαρκικά και υλικά πράγματα ) που μ΄αυτά δεν ωφεληθήκανε όσοι αφιερώσανε την ζωή τους σ΄αυτά, δηλαδή στο να μαζέψουν χρήματα, ξεγελώντας τον εαυτό τους πως μ΄αυτά εξασφαλίζονται". Γιατί " επελθών γαρ ο θάνατος , ταύτα πάντα εξηφάνισται".

Δεν υπάρχει κανένα πράγμα πιο σίγουρο απο την ματαιότητα του κόσμου, κανένα. Όλη η ιστορία της ανθρωπότητας φανερώνει αυτή την απελπιστική ματαιότητα. Και όμως, πόσοι άνθρωποι στον κόσμο κάθισαν και σκεφθήκανε πάνω σ΄αυτό  το φανερότατο και σιγουρότατο φαινόμενο, στη ματαιότητα, που θα έπρεπε ο κάθε άνθρωπος να το έχει μέρα νύχτα μπροστά του? 

Μα εμείς κάνουμε σαν την στρουθοκάμηλο, που χώνει το κεφάλι της στην άμμο, για να μην βλέπει τον φονιά της, και νομίζει οτι κρύφτηκε απ ΄ αυτόν.

Πόσο αξιολύπητοι σ΄ αυτό απάνω είναι οι σπουδαίοι άνθρωποι της γής.Ενώ βλέπουν καθαρά πως το βάραθρο που κατάπιε όλους τους σπουδαίους απο καταβολής κόσμου, και πως τ΄ ανοιχτό στόμα του περιμένει να τους καταπιεί κι αυτούς, εκείνοι δώστου και καταγίνονται με μάταια και ψευδή, με πολιτικές πονηριές, με πολέμους, με ψευτομεγαλεία και με ανοησίες, που διαλαλώνται σ΄ολη την οικουμένη.

Ανοησία εκείνων που τους λέει ο κόσμος σοβαρούς, μυαλωμένους, τετραπέρατους, μεγαλοφυείς!

Τί φτώχεια αληθινά απο κρίση κι απο γνώση! Κι απο τέτοιους κυβερνιέται ο κόσμος. Ή οι άλλοι που καταγίνονται με μανία στις μάταιες φιλοσοφίες και στις τέχνες, και τους αποθεώνουν οι άλλοι οι πολλοί που δεν έχουν κουκούτσι κρίση, ενω ξέρουν καλά πως δεν θα περάσει πολύς καιρός που θα σβήσουν όλοι απο τον κόσμο!

Πηγή: Βιβλίο του Φώτη Κόντογλου - Ασάλευτο Θεμέλιο.  

Το πένθος στο Άγιο Όρος

…Όταν για πρώτη φορά παραβρέθηκα σε αγιορείτικη κηδεία και μάλιστα γνωστού και σεβαστού μου προσώπου, παραξενεύτηκα για το ότι, καθ’ όλη την εξόδιο ακολουθία και την προς το κοιμητήρι λιτάνευσι και την της ταφής κανείς δεν έδειχνε ότι πενθή και κανένα δεν είδα να κλαίη, να δακρύζη, να δείχνη λυπημέος.

Σε κάποιες στιγμές, από εγκόσμια συνήθεια ως φαίνεται, μου ήρθε αυθόρμητα κόμπιασμα στο λαιμό και λίγο ακόμα θα ξέσπαγα σε λυγμούς και θα καταντούσα στα επακόλουθά των. Γρήγορα όμως κατάλαβα πως όλοι οι κύκλω μου θα άφηναν τον νεκρό και θα έστρεφαν τα βλέμματα προς εμένα. «Έπνιξα» λοιπόν κι εγώ τα πάντα μέσα μου και παρίστανα τον ψύχραιμο και λιθοκάρδιο.

Στην πρώτη μου μετά ταύτα συνάντησι με τον πνευματικό, τους «κατήγγειλα» όλους ως αθεόφοβους, ως ασυγκίνητους και συλλήβδην ως χαλκοσπλάχνους. Μου διώρθωσε όμως τους αρχαριακούς λογισμούς, την υποκρυπτόμενη οίησι και το κοσμικό φρόνημα, και μάλιστα σε τέτοιο βαθμό, ώστε έκτοτε και μέχρι σήμερα, οσάκις συμβαίνει να βρίσκωμαι έξω και να παρίσταμαι σε κοσμικού κηδεία, να μούρχεται να κλαίω όχι για τον εκφερόμενο μακαρίτη, αλλά για τους μαυροφορούντας συγγενείς και φίλους του, που τόσο εύκολα και γοερά θρηνολογούν και κλαίνε.

Στο Αγιονόρος μας δεν πενθούμε ούτε εκδηλωνόμαστε όπως οι λαϊκοί στον κόσμο, αλλά έκπαλαι και μέχρι σήμερα παρατηρούνται ως επακριβώς ισχύοντα, τα όσα αγιογραφικώς απαιτούνται και καθώς οι άγιοι πατέρες μας ως διδαχή και πράξι τα θέσπιζαν και τα καθιέρωναν στην ζωή των πνευματικών τους τέκνων. Τους ευγνωμονούμε, που φρόντισαν για την καταγραφή των, προς βοήθεια και σύνεσι και ημών των ελαχίστων και ταλαιπώρων:

«Μη τοίνυν επί τοις αποθνήσκουσι πενθώμεν απλώς, μηδέ επί τοις ζώσι χαίρωμεν απλώς, αλλά τι; Πενθώμεν τους αμαρτωλούς μη αποθνήσκοντας μόνον, αλλά και ζώντας· χαίρομεν δε επί τοις δικαίοις, μη ζώσι μόνον, αλλά και τετελευτηκόσιν. Εκείνοι μεν γαρ και ζώντες τεθνήκασιν, ούτοι δε και αποθανόντες ζώσιν· εκείνοι και ενταύθα όντες ελεεινοί πάσιν εισίν, επειδή Θεώ προσκρούουσιν· ούτοι και εκεί μεταστάντες μακάριοι, ότι προς Χριστόν απήλθον». (Ι. Χρυσοστόμου, Λόγος Δ’ εις Φιλιπ., 1, 19-21,ΕΠΕ 21, σελ. 434, εξ.).

Η επί τα απλούστερα κάτωθι ελευθέρα απόδοσις, γίνεται χάριν των δυσκολευομένων, διότι και αυτών «οφειλέτης ειμί» (Ρωμ. 1, 14):

Δεν πρέπει να πενθούμε απλώς και ως έτυχε για κείνους που πεθαίνουν, ούτε δε και να χαιρώμεθα αδιακρίτως και εξ ίσου για όσους ζούνε. Αλλά πως; Να πενθούμε τους αμαρτωλούς όχι μόνο κατά την θανή και την ταφή τους, αλλά και όταν ζούνε ακόμη· να χαιρώμαστε δε για τους ευσεβείς και εναρέτους όχι μόνο όταν ζούνε, αλλά και όταν εν Κυρίω αποθνήσκουν. Διότι εκείνοι μεν και ενώ ακόμη ζουν θεωρούνται και είναι πεθαμένοι, οι δε ενάρετοι και αν είναι πεθαμένοι, ζούνε αιωνίως. Εκείνοι και εδώ ευρισκόμενοι ελεεινοί και αξιοθρήνητοι από όλους λογίζονται και είναι, αφού αντίθετα προς το θέλημα του Θεού διάγουν· ενώ οι ευσεβείς, και όταν πεθαίνουν πανευτυχείς είναι, επειδή προς τον Χριστό εκδημούν και στις ατελεύτητες απολαύσεις των απ’ τον Ίδιο ετοιμασμένων αγαθών καταφθάνουν.

Από το βιβλίο Θεομητορικά και Εξόδια στον Άθωνα του Επισκόπου Ροδοστόλου κ. Χρυσοστόμου

Μονοπάτια στον Παράδεισο

Ξεκινήσαμε πρωί από την ιερά μονή του Φιλοθέου με προορισμό το μοναστήρι του Καρακάλου. Ο καιρός φθινοπωρινός, βροχερός, σε προκαλεί και σε προτρέπει να αναδυθείς μέσα από τις φθαρτές απεικονίσεις και να αγγίξεις τα αιώνια και άφθαρτα. Κάθε στιγμή, κάθε λεπτό στον Αγιώνυμο Άθωνα είναι συνάντηση με την αιωνιότητα, εμποτισμός και πρόγευση παραδείσου μέσα από την ζώσα επαφή σου με την παρθενική φύση και την οργιαστική βλάστηση, κυρίως δε με την αυτοθέλητη συγκαταρίθμησή σου στη χορεία των συνοδοιπόρων στα μονοπάτια και στα περάσματα του Παραδείσου.

Ακολουθούμε το πεζοπόρο μονοπάτι – για πόσο ακόμη άραγε; – για την ιερά μονή του Καρακάλου. Κοντά μια ώρας δρόμος με αργό αλλά σταθερό βηματισμό μέσα από ένα καταπράσινο δάσος με οξιές και βελανιδιές, με καθαρά τρεχούμενα νερά, μικρά και πρόχειρα γεφύρια, μυρωδιές διανθισμένες με βρόχινο νερό που βάλθηκε να απεκδυθεί στο ήδη υγρό και νωπό αγιορείτικο χώμα.

Ακούσματα πουλιών, ισχνά και μακρύβολα, μόλις που ακούγεται η μονολόγιστη ευχή των συνπροσκυνητών μου «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησον με τον αμαρτωλό», που ισοκρατεί με την περιρρέουσα αγιαστική ατμόσφαιρα και ο συννεφιασμένος ουρανός, λες και βάλθηκε να αποποιηθεί το γκρίζο του χρώματός του στις σκοτεινές ανταύγειες που στέλνει γύρω του.

Τί να πρωτοθαυμάσει κανείς! Στα ακούσματά μου ηχούν ακόμη ο συγκερασμός των σημάντρων και των ταλάντων από τις ορθρινές ακολουθίες και δεσπόζει ο λόγος του Αγίου Εφραίμ του Σύρου, που τόσο γλαφυρά ανέγνωσε στην τράπεζα ο αναγνώστης μοναχός: «Ταπείνωση δεν είναι να μιλάς ταπεινά για τον εαυτό σου, αλλά να μη λες τίποτα για τον εαυτό σου».

«Όσο πηγαίνομε, ο Άθως ξεδιπλώνεται. Κόκκινα στίγματα ευφραίνουν τους σμαραγδένιους του κυματισμούς – τα κελλιά. Είναι αμέτρητα. Βυθίζονται στο πράσινο, σκαρφαλώνουν στις ανηφοριές, φωλιάζουν στις λαγκαδιές, κατεβαίνουν στη θάλασσα» (Ζαχαρίας Παπαντωνίου, Άγιον Όρος, Εστία, Αθήνα 1997, σελ. 47). Η περιπλάνηση στον Άθωνα δεν έχει αρχή και τέλος γιατί ωσαύτως δεν έχει τέλος η οικείωση της θείας εμπειρίας της Εκκλησίας που εδράζεται αγιοπνευματικά και χαριτωμένα στην Αποκάλυψη του Παναγίου Θεού στον κόσμο.

Αυτή η αποκάλυψη είναι εμπειρικά βεβαιωμένη μέσα στην Εκκλησία με αποτέλεσμα ο πιστός να γεύεται και να πανηγυρίζει λειτουργικά το συνεχές παρόν της ζωής του ως μετοχή και οικείωση στην Αιωνιότητα, που δεν είναι άλλη παρά η πρόγευση των υπερκοσμίων και αρρήτων και η μέθεξη του αποκαλυφθέντος από την αγαστή συνεργία της αίσθησης και της ενεργούμενης γνώσης του πιστού.

Προσκυνητάρια, πρόχειρες μα τόσο φιλόξενες απλωταριές , υπαίθρια κιόσκια υποβαστάζουν τον κόπο των προσκυνητών και σε ανεφοδιάζουν με αποθέματα υπομονής για να συνεχίσεις το μονοπάτι.

Πλησιάζουμε στο μοναστήρι του Καρακάλου. «Η μονή ησυχάζει. Το κύμα του μεγάλου του κόλπου νανουρίζει την απραξία της, σβήνοντας απάνω στα χαλίκια ρυθμικό και ήρεμο. Είμαστε μπροστά στον θολωτόν πυλώνα, που κρύβει στην κοιλότητά του ζωγραφισμένη την Παρθένο, καθώς όλοι οι πυλώνες των μοναστηριών και περιμένομε να προβάλη ο πορτάρης» (Ζ. Παπαντωνίου, Άγιον Όρος, σελ. 31).

Επιβλητικό μοναστήρι. Με συνεπαίρνει ο φρουριακός και αγέρωχος πύργος του, πάνω από την είσοδο στη νοτιοδυτική πλευρά της μονής.

Οι πυρφόρες πολεμίστρες του, το αδιάσειστο στους αιώνες περίγραμμα των αετωμάτων του, η υψωμένη κυματίζουσα με τις δαντελλωτές επάλξεις εθνική μας σημαία παρακινεί σε πνευματική εγρήγορση και διδάσκει το ¨αποίκιλον¨ και ανεπιτήδευτον του αποτελέσματος, εδώ που όλα είναι τόσα απλά, τόσο απροσποίητα μα και τόσα αληθινά και παραδείσια!

«Ουχ ο τόπος αλλά ο τρόπος» όμως διδάσκει ο Πατερικός λόγος και αναζητώ μονοπάτια στον Παράδεισο γύρω μου. Μέσα στον κόσμο, ως μέρος εγώ του κόσμου και απεχθές τμήμα του, εναρμονίζω τον άναρχο βηματισμό μου με προορισμό τα μονοπάτια που οδηγούν στον Παράδεισο.

Και διδάσκομαι την απλότητα και την απροσποίητη κατάθεση της αγάπης μου μέσα στην πνευματοκίνητη, αιώνες τώρα, παράδοση της Εκκλησίας, το ¨αποίκιλον¨ και ¨ασχημάτιστον¨ της συμπεριφοράς που υποδηλώνει ¨πείρα¨ πνευματική, που χαράσσει μονοπάτια ουράνια, που μυρίζει Παράδεισο και νωπό αγιορείτικο αγιασμένο χώμα.

Αθωνικά μονοπάτια αλησμόνητα, νοσταλγικά, λυτρωτικά! Αθωνικά μονοπάτια Παραδείσια!

Υπό Δημητρίου Π. Λυκούδη Θεολόγου – Φιλολόγου,

ΜΑ.,ΜΑ. Θεολογίας, Υπ. Δρος Παν/μίου Αθηνών

Πηγή:  fdathanasiou.wordpress.com